Heilsugæsla á Íslandi í molum ?

6.maí 2017

Í gær sat ég á biðstofu spítalans hér í Coimbra og beið eftir hjartalækninum mínum. Við áttum bókaðan fund klukkan 2 en það tók eins og oft áður lengri tíma að fá viðtalið.

Viðtekin venja hér í landi er að sjúklingur bíði að minnsta kosti hálfa klukkustund eftir lækni sínum ef viðtalið á að fara fram á spítalanum. Þetta vita allir og sætta sig.

Svona bið gefur manni færi á að hugleiða eitt og annað. Veðrið var skítt, rennandi rigningin og þrumur buldu á gluggum og þegar ég labbaði frá bílastæðinu og niður eftir, um það bil 15 mínútna göngu, varð ég holdvot í lappirnar.

Á meðan ég beið eftir hinum fjallmyndarlega dr. Pedró, sem ég var reyndar hálf hrædd við þegar ég hitti hann fyrst, hugleiddi ég hvað ég nýt mikilla forréttinda hér í nýja heimalandinu mínu.

Stúlkan í afgreiðslunni spurði mig hvort ég væri með Carto do Cidadao sem ég er ekki með. Ég hef bara 10 ára residence kort en það gerir ekki sama gagn og því var búið til leyniorð á skrána mína. Ég var spurð um nafn foreldra minna. Það er nú ekki tekið út með sældinni að skilja íslensk nöfn svo sú portúgalska bað mig að skrifa þau niður, sem ég gerði auðvitað.

Svo var tekið hjartalínurit og konurnar í þeirri deild pössuðu sig á því að segja að allt væri í góðu lagi sem það auðvitað er ekki en þær leggja sig fram um að hræða ekki svona útlenda sjúklinga. Þær spyrja í hvert sinn sem ég kem hvaðan ég sé og besta útskýringin mín er að tala um saltfiskinn og þá er þetta smollið saman.

Nú vildu þær líka fá að vita hvað ég væri gömul og þurfti ég aðeins að hugsa mig um. Ég er ekkert að velta mér upp úr einhverjum árum. Ég hef bara nokkur í pokahorninu en við svona aðstæður rifja ég þetta að sjálfsögðu upp og var ekki alveg viss því ég á afmæli í maí. Það datt þó inn í kollinn á mér að afmælið væri ekki liðið svo ég hlyti að vera jafn gömul og ég var í fyrra.

Auðvitað gætu konurnar bara reiknað þetta út. Það kemur jú fram fæðingarár og alles á skýrslunni sem þær halda á. Segi bara svona.

Jæja, eftir línuritið var ekkert annað að gera en sitja og bíða. Mér finnst svo gaman að virða fyrir mér fólkið sem bíður á svona stofum. Það eru alltaf tveir, að minnsta kosti, saman. Aldrei bara einn, nema auðvitað útlendingurinn ég. Mér dettur ekki í hug að biðja einhverja vini mína að taka sér frí frá störfum til þess að bíða með mér á biðstofu. Ég ætti nú ekki annað eftir.

Þarna var gamalt fólk og ungt fólk. Inn kom par, líklega hjón, hann í flottum jakkafötum og gljáandi skóm. Hún í frekar druslulegum fötum, bara svona venjulegum og ekkert gljáfægt við hana. Hann bar bunka af blöðum undir hendinni. Þau settust rétt hjá mér, hann fleygði í hana einu tímariti sem fylgdi með blöðunum og tók svo sjálfur að fletta dótinu. Sleikti á sér fingurinn áður en hann fletti. Eins gott að þetta voru ekki sameignarblöð fyrir alla. Jæja, þegar hann var búinn að lesa í gegn um bunkann tók hann blaðið af frúnni og fór í gegnum það og bætti því svo við bunkann. Ekki bauð hann frúnni að skoða þau sem hann hafði flett. Nei, þetta er hið dæmigerða karlaveldi þar sem konur geta bara setið við hlið manna sinna og haft sig hægar. Þegar kallinn var búinn að lesa var óhætt að líta á sjónvarpið og sátu nú bæði og störðu á skjáinn.

Svo komu inn tveir menn, annar gamall, hávaxinn og grannur, hinn hávaxinn og 3svar sinnum breiðari kolsvartur og ofboðslega ólíkur þeim gamla. Sá svarti var í skóm með mjóum tám, og gljáandi lakki. Ofboðslega stórum skóm en líklega hafa lappirnar innan í þeim ekki verið svo ýkja langar. Gaurinn starði á leikjatölvuna sína í rúman klukkutíma en þá var þeim gamla orðið kalt og þeir færðu sig.

Dr. Pedró kom nokkrum sinnum í gættina og kallaði á sjúkling, eiginlega mörgum sinnum og á endanum var það ég.

Hann er svo mikill engill þessi frábæri skurðlæknir. Ég lét hann hafa holterinn og fullt af einhverjum rannsóknum sem ég hafði farið í síðan við hittumst síðast. Svo sagði ég honum að ég hefði dottið heima hjá mér og brotið á mér öxlina. Hann var nú ekki hrifinn þegar ég sagðist hafa þurft 2 einingar af blóði en gat auðvitað flett öllu upp í tölvunni hjá sér og sá að þetta var svo sem ekkert til þess að hafa miklar áhyggjur af.

Eftir að hafa farið yfir þessa mánuði og kynnt sér málið sat hann alvarlegur fyrir framan mig og spurði hvort ég vildi að hann gerði aðgerðina núna. Hann útskýrði sko fyrir mér síðast hvað var að og hvað væri hægt að gera svo ég vissi hvað hann var að tala um, skiljiði. Ég bað um frest og hann sagði:

Á meðan þú funkerar og fellur ekki í yfirlið og getur sinnt lífinu sæmilega getur þú komist hjá aðgerðinni en um leið og það fer að líða yfir þig þá verður þú að koma. Þú veist að þú getur komið hingað hvenær sem þú þarft og þegar þú ert tilbúin veistu að ég er hér til þess að hjálpa þér.

Er þetta ekki dásamlegt?

Svona framkoma læknis við sjúkling er svo frábær að ég get ekki varist því að hugleiða hvort í íslenskum niðurskurði á heilbrigðiskerfi hefðu læknar tíma og getu til þess að tala svona við sjúklinga sína.

Getur það verið að í niðurskurðar samfélaginu Íslandi, sé verið að vonast til þess að sem fæstir sæki hina opinberu heilsugæslu af því það er ekkert á henni að græða?

Ég er auðvitað að tala um ráðamenn á Íslandi, ekki læknastéttina. Ég efast ekki um ágæti flestra lækna þar í landi. Aðstæður þeirra geta hins vegar verið þannig, vegna aðgerða stjórnvalda að þeir hafi ekki þrek eða getu til þess að meðhöndla sjúklinga sína eins og Dr. Pedro gerir við mig.

Ég er að tala hér um framkomu læknis, og lækna sem hafa annast mig á opinberum spítala í landi sem er ekki vaðandi í peningum og velferð.

Það er eitthvað mikið að þegar gróðasjónarmið ríkisstjórnar íslands eru að drepa heilsugæsluna.

Íslensk stjórnvöld mættu gjarnan líta á hvernig búið er að sjúklingum í frekar fátæku landi og hvort sá samanburður standist nútímakröfur. Þau mættu líka alveg skoða aðbúnað almennings á Íslandi í ljósi hinnar gífurlegu auðsöfnunar hjá eina prósentinu sem yfir öllu gín.

Hulda Björnsdóttir

 

Grái herinn og afrek hans !!!!!

6. mai 2017

Ég ætla enn einu sinni að hefja upp raust mína og tala um fyrirbrigðið Gráa herinn.

Eins og allir vita sem eitthvað hafa lesið eftir mig þá er ég ekki aðdáandi fyrirbærisins.

Þetta átti að vera baráttuhópur innan félags eldri borgara í Reykjavík og nágrennis. Baráttan átti að vera fyrir bættum kjörum eldri borgara.

Haldinn var 1000 manna fundur í Háskólabíói fyrir síðustu kosningar þar sem öllum framboðum var boðið að koma.

Helgi P. stjórnaði fundinum og passaði upp á að þeir sem honum féllu ekki í geð, eins og til dæmis Helga Björk, yrðu honum ekki til skammar.

Hver hefur svo árangurinn orðið og framhaldið?

Frekar þunnur þrettándi finnst mér. Komi athugasemdir sem föruneytinu líka ekki er annað hvort ekki svarað eða með hálfgerðum skætingi.

Ekki mikið um haldgóðar upplýsingar varðandi hvað herinn er að gera.

Jú, það gæti virst sem herinn hafi heilsað upp á nokkra þingmenn og kannski ráðherra og átt við þá kaffispjall. Árangurinn hefur látið á sér standa.

HVAÐ HEFUR GRÁI HERINN AFREKAÐ ANNAÐ EN FUNDINN Í HÁSKÓLABÍÓI? HEFUR EITTHVAÐ FARIÐ FRAM HJÁ MÉR Í AFREKASKRÁNNI?

Björgvin Guðmundsson nýtur mikilla vinsælda hjá hernum og á það hrós ábyggilega skilið. Það er ekkert lát á skrifum hans en ég spyr mig stundum að því hvort þau séu árangursrík.

Hafa skrif Björgvins breytt einhverju varðandi kjör eldri borgara?

Hann er duglegur að heimta hærri bætur og stundum eru það bætur fyrir skatt og stundum eftir skatt. Svo talar hann um heilsugæslu og eitt og annað sem miður fer í kjörum þeirra sem eru komnir á aldur.

Allt er þetta hið besta mál en það þýðir ekki endalaust að heimta meira og koma ekki með einhverjar tillögur um úrlausnir aðrar en að leiðrétta þurfi nú þegar hitt og þetta.

Grái herinn hefði átt, ef hann væri virkt apparat, að koma með tillögur til útbóta. Hann hefði líka átt að halda baráttunni áfram eftir kosningar. Hefur hann gert það? Ég get ekki séð það en auðvitað er ég ekki með nefið niðri í hans koppi alla daga. Hins vegar veit ég að upplýsingar hans á Facebook síðunni eru ekki ýkja ítarlegar.

Herinn verður svoldið pirraður þegar verið er að finna að við hann. Ég hefði þó getað ímyndað mér að þeir sem þar eru í farabroddi væru vanir því að fá spurningar sem þeir gætu svarað og væru líka fúsir til svaranna. Eru einhver leyndarmál í gangi hjá blessuðum hernum?

Ein sem skrifaði á síðunna hjá hernum spurði hvort hann væri bara fyrir fólk í Reykjavík og svarið var stutt og laggott eins og venjulega. NEI 

Ég veit að margir bundu miklar vonir við þetta nýja fyrirbæri og héldu að hér væri komin leið til þess að ná árangri í áralangri baráttu við auðvaldið. Ég og fleiri höfum orðið fyrir miklum vonbrigðum, svo ekki sé meira sagt. Að slá um sig með feitum fyrirsögnum og halda að allt leysist með því er ekkert annað en blekking. Það er ljótt að blekkja þá sem trúa á málstaðinn og þykjast vera að gera eitthvað en sitja á eigin sjálfselsku og spúa fagurgala í útvarps og sjónvarps viðtölum.

Nú er Helgi P. fluttur til útlanda og óska ég honum auðvitað alls hins besta og veit að hann og fjölskylda hans eiga eftir að njóta þess að komast í næsta nágrenni hvert við annað. Auðvitað eru aðstæður hans svolítið aðrar en aðstæður ungu móðurinnar sem var og er að velta fyrir sér að flytja úr landi til þess að geta séð fyrir sér og börnum sínum. Þessi unga móðir á ekki hús í Garðabæ til þess að selja. Hún hefur enga fjársjóði til þess að koma sér upp nýja lífinu í útlandinu. Hún hefur bara örorkubæturnar og barnsmeðlögin og svo baráttuviljann. Hennar saga er ekki blaðamatur. Það bankar enginn blaðamaður uppá hjá henni til þess að fá hennar sögu. Nei, hún er bara venjuleg ung kona sem skiptir ekki máli. Hún er ekki fræg. Hún og hennar líkar þykja ekki ýkja áhugaverð. Unga konan er í mínum augum miklu merkilegri en popparinn og talsmaður hers sem brást væntingum þúsunda. Hún er hetjan sem leitar allra ráða til þess að börnin hennar geti fengið að borða alla daga. Hún er hetjan sem hefur ekki hátt en ber harm sinn að mestu í hljóði. Hún er hetjan sem við sjáum á hverjum degi en tökum ekki eftir af því hún er ekki fræg. Hún ætti að vera í helgarviðtali á Vísi og í öllum blöðum sem gefin eru út á Íslandi. Hún ætti að vera sú sem við tölum um, skrifum um og viljum að geti notið betra lífs. Hún ætti að vera sú sem við gleðjumst með þegar kjör hennar og aðstæður hafa tekið stökk fram á við og hún þarf ekki lengur að neita sér um læknishjálp eða börnum sínum að fara í skólaferðalag.

Ég vona svo sannarlega að Helgi P og fjölskylda hans njóti margra farsælla ára í útlöndum og nú verður fróðlegt að sjá hvernig honum líkar við þær skertu bætur sem hann kemur til með að njóta vegna þess að hann tók þá ákvörðun að eyða ævikvöldinu ekki á Íslandi. Hingað til hef ég aldrei séð neitt frá honum um það mál og bíð ég nú spennt eftir framhaldinu.

Verður áfram talað um mikilvægi þess að allir vinni fram í rauðann dauðann eða snýst umræðan við?

Þetta er svo spennandi að ég get varla beðið.

Kannski bætist einn í hópinn sem fer að tala um hvernig stendur á því að ekki er hægt að reikna út orlofs og desemberuppbót eftir að nýju lögin voru sett.

Hulda Björnsdóttir